Uit de tabel structureel evenwicht lijkt het jaar 2028 het eenvoudigste jaar van ombuigen simpelweg omdat daar het tekort exclusief inzet van het surplus ‘’maar’’ € 1,9 miljoen is. Met circa het dubbele aan structurele ombuigingsopties zou het dan moeten lukken om de exploitatie weer structureel in evenwicht te krijgen. Voordeel is dat er dan tijd is om de ombuigingen op te vangen maar een nadeel is wel dat in de tussenliggende periode een beroep moet worden gedaan op de algemene reserve. Een ander nadeel is dat er dan ook pas later structurele ruimte komt voor nieuw beleid en dat is nu juist niet wat we willen.
Wij stellen daarom voor om te koersen op een ombuigingsambitie van het tekort in 2026 van ca. 5 miljoen. Dat zorgt voor minder beslag op onze reserves en veel eerder weer ruimte voor nieuw beleid. We pakken de pijn zo snel mogelijk zodat we ook weer perspectief hebben voor alle ambities die we hebben.
Aanpak ombuigingsambitie
We leggen de raad nog voor het einde van dit jaar een plan van aanpak voor over de procesmatige aanpak van het ombuigingstraject. De raad krijgt dan direct inzicht in de wijze en de momenten waarop wij haar in positie brengen om de kaders te stellen. Doel is om de daarbij gemaakte keuzes zo vroeg mogelijk in het voorjaar reeds te borgen in de nieuwe kadernota die dan in afwijking van te doen gebruikelijk niet richtinggevend is voor de begroting 2026 maar vaststellend is. Daarmee wijzigen dus de meerjarige cijfers direct na de kadernota en niet pas na de begrotingsvaststelling. We gaan in dit ombuigingstraject vanuit verschillende invalshoeken ruimtecreatie alternatieven opstellen waarbij we gebruik maken van:
- Inzichten uit het uitgevoerde Zero Based Budgetting (ZBB) traject;
- Ombuigingen gebaseerd op de analyse jaarrekeningen 2021-2023;
- Inzichten in de direct beïnvloedbare vrije werkbudgetruimte aan de hand van het traject ‘’contract control’’. Dit geeft mogelijkheden tot inzet van de kaasschaaf maar alleen daar waar dat ook echt mogelijk is;
- Inzichten in de mogelijkheden tot alternatieve dekking staand beleid op basis van beschikbare Specifieke uitkeringen, subsidies of andersoortige uitkeringen;
- Inzicht in de technische instrumenten waaronder:
o Raming Teruggave BTW compensatiefonds;
o Raming structurele storting in de algemene reserve;
o Raming nog vrije ruimte stelpost loon- en prijscompensatie.