2.1.0 Programma 0 - Bestuur en ondersteuning

Portefeuillehouder(s): 
R. de Boer en C. Wilbach

Verantwoordelijke afdelingshoofden:
B. Hoevenagel (Griffie), J. Drummen (KCC), R. Dautzenberg (BCZ) en J. Smolenaars (P&C)

Programma 0 bestaat uit de taakvelden Bestuur en Burgerzaken. Binnen het taakveld bestuur zijn doelen en activiteiten geformuleerd die (de functie van) het lokale bestuur dienen te versterken, evenals de lokale en regionale bestuursorganen. Het taakveld Burgerzaken gaat in op de dienstverlening aan de burger vanuit het klantcontactcentrum, waaronder het verstrekken van persoonsbewijzen, de algemene verbeteracties t.b.v. de dienstverlening en de registratie van gegevens. 

Bestuur

We etaleren onze bestuurskracht op lokaal en regionaal (en internationaal) niveau. Uitgangspunt is dat we de juiste dingen doen voor onze inwoners en dat we in de regio bijdragen aan de opdrachten die we als gemeenten hebben. Daar waar nodig zullen we kartrekker zijn en blijven, zoals bij een aantal projecten binnen Parkstad Limburg.  We vinden het belangrijk Landgraaf goed op de kaart te houden, zowel in de regio als landelijk en ook euregionaal. Belangrijk is dat alle gemeenten vanuit een besef van gelijkwaardigheid hun krachten willen bundelen om regionale problemen daadkrachtig aan te pakken. Er wordt gewerkt aan het versterken van de organisatiekracht van de deelnemende gemeenten. 

Ten behoeve van het op de kaart houden van de gemeente zal in 2023 ingestoken worden op het opnieuw inzetten van een extra communicatiemiddel, te weten een papieren krant. Onze inwoners hebben de behoefte aan een papieren medium al in 2020 aangegeven in het onderzoek naar de communicatiekanalen van de gemeente. In de begroting is hier een bedrag van € 50 duizend structureel voor opgenomen. Om de kloof tussen burgers en de politiek te verkleinen wordt er in 2023 verder gewerkt aan een plan van aanpak bevorderen van burgerparticipatie en het implementeren van een participatieverordening. Dat laatste is ook afhankelijk van de invoer van de Wet versterking participatie op decentraal niveau. 

Strategische visie

De huidige strategische visie van gemeente Landgraaf loopt tot 2025. De nieuwe strategische visie zal deels vervlochten worden met de omgevingsvisie die opgesteld zal worden. Ten behoeve van de strategische visie zal koers worden gekozen op welke wijze gemeente Landgraaf zich nadrukkelijker wil profileren.  Daarnaast zal de visie op burgerparticipatie hier een belangrijk onderdeel van uitmaken: op welke wijze willen we burgers meer betrekken en engageren? Door nog meer te investeren op de verbinding met onze inwoners, zal tevredenheid en vertrouwen in het lokale bestuur vergroot worden. Op de langere termijn moet dit een bijdrage leveren aan de verhoging van de opkomst bij verkiezingen. Er zullen meerdere manieren gezocht worden om deze opkomst te verhogen.

Grensoverschrijdende samenwerking
Ook in 2023 zullen  we de samenwerking blijven opzoeken met onze Duitse buren in de aangrenzende Kreisen. De samenwerking met de Kreis Heinsberg en de daarbij behorende gemeenten, maar ook de Städteregion Aachen en de Eurregio Maas-Rijn-Noord zijn belangrijk op de terreinen van economie, landschapsverbetering en toeristische infrastructuur. Om deze samenwerking te bevorderen zal Landgraaf zich actief op blijven stellen en is er € 10 duizend vrijgemaakt in deze begroting.

Personeelsbestand

Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt en de nood aan het binnenhalen en binnenhouden van goed personeel wordt er een aantal maatregelen uitgewerkt waarvoor in deze begroting extra budget is opgenomen van € 133 duizend, zoals het invoeren van reiskostenvergoeding voor woon-werkverkeer, een betere promotie van Landgraaf als werkgever en het starten met een stagecoördinator.  Zeker met het oog op de toenemende uitstroom van pensioengerechtigden, met 51 personen tot en met 2027, is het van belang het personeelsbestand kwalitatief en kwantitatief op peil te krijgen en te houden.

De afdeling KCC is de afgelopen jaren gegroeid van ca 40 fte naar 63 fte (een honderdtal medewerkers) en gaat nu vanwege uitbreiding Wmo en jeugd nog doorgroeien naar 70 fte.  Een groot deel van de afdeling KCC (bestaande uit Wmo en jeugdhulptoegang, maar ook vergunningen) vallen nu rechtstreeks onder het afdelingshoofd. Met ruim 50 fte en 70 medewerkers is deze span of control te groot. Om de aansturing van de afdeling te kunnen blijven waarborgen is binnen dit programma budget opgenomen om een 2e bureauhoofd KCC aan de formatie toe te voegen met een functieomvang van 1,0 fte.    

Griffie

De griffie heeft naast het stroomlijnen van de raadsprocessen en goed laten verlopen van de raads- en commissievergaderingen als hoofdtaak het adviseren en goed in positie brengen van de gemeenteraad. Op 10 maart 2022 heeft de gemeenteraad een visie voor de griffie vastgesteld met daarin een toekomstige inrichting. Uit een consultatie gehouden onder de gemeenteraad is een brede consensus naar voren gekomen om te komen tot een zogenaamde plusgriffie. Er werd daarbij geconstateerd dat de bredere ondersteuningsbehoefte door de raad niet vervuld kan worden zonder uitbreiding van de formatie. De eerste stap werd gezet met de werving van de nieuwe griffier, die op 1 mei 2022 is begonnen, en de volgende stappen zijn het aantrekken van een extra griffiemedewerker en een communicatieadviseur. De laatstgenoemde functionaris gaat zich bezighouden met een nieuw taakveld: de raadscommunicatie. Hierbij zullen de raadsleden en raadsfracties geadviseerd en ondersteund worden rondom hun raadscommunicatie. Wel zal een scherp onderscheid worden gemaakt tussen raadscommunicatie en partijcommunicatie. Verder zal de communicatieadviseur zich bezighouden met de 'productie van' en 'redactie op' (raads)content, de presentatie op de raadswebsite, de sociale media en in de media. Tenslotte kan de communicatiefunctie een rol spelen in de verbinding van de raad met inwoners, maatschappelijk middenveld, bedrijfsleven, verbonden partijen en gemeenteraden in de regio. Kortom, met het invullen van de formatie ontstaat een robuuste griffie toegerust om de eerdergenoemde taken uit te voeren.

Digitalisering processen
De raads- commissieleden ontvangen de raadstukken weliswaar op gedigitaliseerde wijze via de vergaderapp iBabs en via het raadsinformatiesysteem zijn de stukken ook voor inwoners in gedigitaliseerde vorm raadpleegbaar, maar buiten dit zicht om zijn het besluitvormingstraject van de raad, de ontsluiting en de archivering daarna nog volstrekt analoog. Het huidige proces is niet digitaal maar gedigitaliseerd, waarbij papieren producten feitelijk nabewerkt worden aangeboden, maar formeel is het papieren spoor leidend. Het college van burgemeester en wethouders werkt daarentegen al enige tijd met digitale besluitvormingsprocessen van Corsa, waarbij het besluitvormingsproces, de ondertekening, ontsluiting en de archivering van de stukken volledig digitaal verloopt. Momenteel is dus sprake van een onderbreking in die stroom zodra de stukken richting gemeenteraad gaan. Dit is een belasting voor zowel de ambtelijke organisatie alsook de griffie, omdat er meerdere sporen bewandeld moeten worden en alle stukken in drievoud ge(re)produceerd, ingediend, verwerkt en gearchiveerd moeten worden. De griffie heeft een budget gekregen om het raadsproces eveneens volledig digitaal te maken via Corsa en de investering die hiermee gemoeid is, is in de voorliggende begroting verwerkt.

Burgerzaken

We kijken voortdurend hoe we onze dienstverlening verder kunnen optimaliseren. Een belangrijk speerpunt daarbij zijn de ontwikkelingen op het gebied van de digitalisering. Deze digitalisering krijgt aan de ene kant vorm, door steeds meer diensten ook daadwerkelijk digitaal aan te bieden of het aanvraagproces waar mogelijk te vereenvoudigen/verbeteren. Aan de andere kant investeren we ook in digitalisering van de ‘achterkant’. Denk hierbij aan zaakgericht archiveren en de inrichting van het Klant Contact Systeem. Want ook die ontwikkeling is belangrijk en rand voorwaardelijk om onze inwoners en diverse instanties via alle dienstverleningskanalen goed van dienst te kunnen zijn. Vanzelfsprekend houden we oog houden voor inwoners die minder digitaal actief of digitaal vaardig zijn. Zij worden zowel telefonisch als bij de balies geholpen bij hun aanvragen. Het Klant Contact Systeem is halverwege het jaar 2021 in gebruik genomen. 

In 2022 is de nieuwe telefoniesoftware geïmplementeerd. In 2023 wordt gekeken naar verdere optimalisering, o.a. door koppelingen met andere systemen te onderzoeken. Daarnaast gaan we door met digitalisering.  Door deze  verdergaande digitalisering zien we een  verschuiving van taken van de front-office naar de backoffice. Er is een toename van het aantal systeemoplossingen en koppelingen en er worden andere eisen gesteld aan taken op het gebied van functioneel beheer.

We zijn als gemeente verplicht om de mogelijkheid van het doen van contante betalingen aan te bieden. Dat betekent dus dat we een kassasysteem moeten hebben. Kijkend naar het open karakter van het Burgerhoes is bij de verbouwing daarom gekozen voor een gesloten kassasysteem. Alleen met een dergelijk systeem kunnen we voldoende garanties afgeven over veiligheid van het geld en onze medewerkers in de dienstverlening. Het huidige systeem is in 2016 in gebruik genomen. De normale afschrijvingstermijn is 5 jaar. Omdat de betaalfrequentie bij ons lager is dan in de retail, was het verantwoord om deze termijn iets op te rekken. Echter, om ook in de toekomst verzekerd te zijn van een goed functionerend kassasysteem, is tijdige vervanging noodzakelijk. Omdat het systeem inmiddels is geïntegreerd in onze werkprocessen met een koppeling naar Centric Betalen, ligt het voor de hand dit te vervanging door de nieuwste versie. De verwachting is dat we dan minimaal voor eenzelfde termijn van 7 jaar voorzien zijn. De investering voor dit kassasysteem (Safepay) is opgenomen en verwerkt in de meerjarenraming.

Visie op dienstverlening
In 2022 is een nieuwe visie op dienstverlening vastgesteld. Deze vervangt die van 2013 en is actueel voor de invoering van de Omgevingswet (verwachting 2023). 

Verkiezingen
In 2023 vinden de gecombineerde verkiezingen plaats van de Provinciale Staten en het Waterschap. De middelen hiervoor zijn in de begroting opgenomen. Het tellen van de stemmen van twee verkiezingen is een extra belasting. We overwegen daarom de raad te vragen voor centrale stemopname te kiezen.   

Financiële taakvelden

Omdat we (deels) verplicht in andere hoofdstukken van de begroting meer inhoudelijke informatie over de financiële taakvelden hebben opgenomen, lichten we deze taakvelden hier niet toe. Dat zou alleen maar leiden tot dubbelingen. 

De historische ontwikkeling laat met name in 2020 en 2021 een stijgende tendens zien in het aantal raadsinformatiebrieven en brieven met artikel 37 (voorheen artikel 41) vragen. Een verklaring ligt wellicht besloten in de coronapandemie. Naast dat de coronapandemie als prominent maatschappelijk thema veelvuldig onderwerp was van brieven, veranderde de pandemie en de daarmee gepaard gaande lockdowns ook de wijze van communicatie.

Aantal meldingen openbare ruimte: 
•    de corona jaren. Veel mensen hebben (meer) thuis gewerkt en daardoor zijn ze alerter in het signaleren en dus het doen van een melding
•    we constateren een verharding van de maatschappij. Mensen zijn sneller geïrriteerd hetgeen weer resulteert in meer meldingen
•    we hebben geïnvesteerd in een laagdrempelige meldwijze. Dat kan via de 'Mijn Gemeente app', website of telefoon. Het gemak van het doen van een melding resulteert ook in meer meldingen
•    we investeren in snelle en adequate afhandeling. De burger merkt dit en ziet dus dat het zin heeft om iets te melden en zal dit dus ook weer opnieuw doen
•    nieuw maaibeleid in het kader van biodiversiteit heeft geleid tot een stijging. Mensen hebben moeten wennen aan dit nieuwe beleid

Aantal inhoudelijk afgehandelde klantcontacten:
De stijging zet nog wel door, maar vlakt enigszins af. De verbetering hiervan is een continu proces waarbij het percentage uiteindelijk stabiel zal blijven. De laatste verbeterslag hierin is de aanschaf en implementatie van een klantcontactsysteem in  2021.

Aantal klanten KCC aan de loketten: Daling t.o.v. eerdere jaren (m.u.v. 2020) heeft te maken met:
•    Corona: mensen werden opgeroepen zo min mogelijk naar het gemeentehuis te komen en waar mogelijk aanvragen digitaal te doen. Reisdocumenten werden in deze periode ook minder aangevraagd vanwege de beperkingen. Voor rijbewijzen gold dat verlopen rijbewijzen tijdelijk langer geldig waren
•    Gevolgen van de paspoortdip kwamen daar nog bij

Aantal telefonische klantcontacten:
De daling van dit aantal in de jaren 2020 en 2021 heeft met name te maken met:
•    Corona: vanwege de opgelegde beperkingen hadden we minder klantcontacten, zie eerder. Dat betekent dus ook minder telefoontjes hierover. 
•    Daarnaast zetten we steeds verder in op digitalisering van aan te vragen diensten en producten. Deze mensen beller niet/minder

Aantal klantcontacten KCC via e-formulieren:
Het percentage klantcontacten via e-formulier is van 15% in 2017 geleidelijk gestegen naar 23% in 2021. Dit is het effect van de doorontwikkeling van onze (digitale) dienstverlening. We kijken daarbij niet alleen naar uitbreiding van het aantal diensten dat digitaal kan worden afgenomen, maar ook naar het laagdrempelig gebruik daarvan. 

We zien dat de personele bezetting eind 2021 is afgenomen ten opzichte van 2020. Deze bezetting was op het ijkmoment iets lager dan de op dat moment geldende formatie, die licht is toegenomen. De apparaatskosten (personeel, huisvesting/services en ict) zijn nagenoeg gelijk gebleven in 2021. De afname van het inwoneraantal eind 2021 met 239 personen ten opzichte van 2020 heeft een licht stijgend effect op de betreffende percentages. Ook eind 2021 kampten we met een groot aantal langdurig zieken. Dit en het gegeven dat het steeds moeilijker wordt om vacatures structureel in te vullen, maakt dat er extra externe capaciteit ingehuurd moest worden. De overheadlasten daalden net als in 2020 ook in 2021, maar de totale gemeentelijke lasten daalden significant meer. Hierdoor is het betreffende verhoudingspercentage toegenomen.

Financiën programma 0

In bijlage 2 van de programmabegroting worden de lasten en baten per taakveld weergegeven.

De volgende investeringen maken deel uit van dit programma (tussen haakjes bedragen inclusief BTW):
De investeringsuitgaven in 2023 van € 573.933 (€ 694.459) totaal, betreft de volgende investeringen:

Vervangingsinvesteringen € 279.131 (€ 337.749):
Taakveld 020: Safepay € 25.000 (€ 30.250)
Taakveld 040: Goupil electrowagen € 37.495 (€ 45.369)
Taakveld 040: Heetwaterunit € 20.830 ( € 25.205)
Taakveld 040: Digitaal werken € 154.144 (€ 186.515)
Taakveld 040: Werkplekken € 20.830 (€ 25.205)
Taakveld 040: Airco's € 20.830 (€ 25.205)

Gedekte investeringen duurzame MOP's en MIP's € 294.802 (356.710):
Taakveld 040: Burgerhoes luchtbehandelingsinstallaties € 148.946 (€ 180.225)
Taakveld 040: Burgerhoes centrale energievoorziening € 37.975 (€ 45.950)
Taakveld 040: Burgerhoes toiletgroepen € 82.922 (€ 100.335)
Taakveld 040: Emile Erensplein gas- en verwarmingsinstallaties € 24.959 (€ 30.200)

  

GR BsGW
De bijdrage aan de GR BsGW betreft de perceptiekosten voor de uitvoering van de gemeentelijke belastingen. De begroting van BsGW is vastgesteld in de raadsvergadering van 19 mei 2022 onder raadsvoorstel 33. In 2023 wordt de bijdrage geraamd op € 281.203. De bijdrage aan de GR BsGW voor uitvoering van de afvalstoffen- en rioolheffingen is verantwoord op programma 7 (volksgezondheid en milieu). 

GR Het Gegevenshuis
Het Gegevenshuis ontzorgt de gemeente op het gebied van het opzetten en beheren van object- en ruimtegerelateerde (basis)registraties en geometrie, alsmede het daarmee samenhangende beeldmateriaal. De begroting van BsGW is vastgesteld in de raadsvergadering van 19 mei 2022 onder raadsvoorstel 23. In 2023 wordt de bijdrage geraamd op € 251.884.

GR Parkstad IT
GR Parkstad IT (PIT) is het initiatief van de gemeenten in de stadsregio Parkstad Limburg om een gemeenschappelijke ICT-dienst voor het technisch beheer van ICT-middelen te ontwikkelen. Vanaf 1 januari 2015 is Parkstad IT operationeel als zogenaamde lichte gemeenschappelijke regeling in de vorm van een centrumgemeente. De gemeente Heerlen heeft de rol van centrumgemeente. Inmiddels is er een onderzoek lopende of deze governance nog wenselijk is. De bijdrage van de gemeente Landgraaf is inclusief de ICT-lasten van de GR ISDBOL. Deze lasten worden door de GR ISDBOL aan Landgraaf vergoed. In 2023 wordt de bijdrage geraamd op € 1.622.086. 

GR Stadsregio Parkstad Limburg
De bijdrage aan de GR Stadsregio Parkstad Limburg betreft de bijdrage voor het apparaat. De programmatische bijdrage aan de GR Stadsregio Parkstad Limburg ten behoeve van de IBA is verantwoord onder programma 8. De bijdrage ten behoeve van Regionale Initiatieven is verantwoord onder programma 3. De begroting van de Stadsregio Parkstad Limburg is vastgesteld in de raadsvergadering van 19 mei 2022 onder raadsvoorstel 35. In 2023 wordt de bijdrage geraamd op € 537 duizend.

R00
Een zeer actueel risico dat na de kadernota in omvang enorm is toegenomen en feitelijk ook al opkomt is de energiearmoede in combinatie met de torenhoge inflatie van dit moment. Veel gezinnen, en niet alleen de gezinnen met bijstand, kunnen de eindjes niet meer aan elkaar geknoopt krijgen. Het Rijk neemt maatregelen die vanaf 2023 hun beslag zullen krijgen. Voor de te hoge energierekeningen die nu al aan de orde zijn wordt een Noodfonds opgericht. Zelf hebben we een Task Force opgericht die voorstellen voor de korte en middellange termijn waarmee we de energiearmoede te lijf kunnen gaan zal uitwerken. Voorstellen waarmee burgers en verenigingen maar ook bedrijven geholpen gaan worden waar nodig en in aanvulling op de maatregelen van het Rijk. We houden in afwachting van voorstellen in de berekening van onze weerstandsbehoefte rekening met een bedrag van € 4 miljoen incidenteel in 2023 en € 2 miljoen incidenteel in 2024, 2025 en 2026. We schatten de kans dat dit risico opkomt als zeer groot in 2023. De meerjarige risicobedragen in deze 4e W zijn indicatieve bedragen die pas na uitwerking van de voorstellen van de Task Force concreet gemaakt zullen worden en vertaald gaan worden in voorstellen met budgettaire dekking.

R01
Op 21 juni jl. heeft de VNG ingestemd met het voorstel het volume-accres van het Gemeentefonds voor de jaren 2022, 2023, 2024 en 2025 te bevriezen op de stand Voorjaarsnota 2022 (*) . Het voorstel heeft als oogmerk de stabiliteit van het geraamde accres te verbeteren. Concreet betekent dit dat het nu geraamde accres ook het definitief toegewezen accres is behoudens eventuele bijstelling in de lonen en prijzen. Er vindt dus geen correctie achteraf plaats op basis van de daadwerkelijke volume-uitgaven van het Rijk. Daarmee vervalt een deel van het risico van onderuitputting van de Accres Relevante Rijksuitgaven (ARU) in de komende jaren 2023-2025. Een risico dat vanwege de tekorten op de arbeidsmarkt en de problemen in de logistieke aanvoerlijnen groter en reëler is dan voorheen. Het risico dat het accres minder wordt a.g.v. lagere lonen en prijzen dan nu aangenomen door het Rijk blijft echter bestaan. Vanuit PAUW wordt geadviseerd rekening te houden met een onderuitputting van 15-20% van het Accres. Voor de berekening van de maximale impact hebben we daarom het Landgraafse ‘’bruto’’ accres zijnde de mutatie meicirculaire 2022 versus meicirculaire 2021 genomen en dit vermenigvuldigd met 20%. Het opgenomen risicobedrag wijkt niet af van de kadernota 2023. Echter de vraag is of met de huidige inflatie die ook een opdrijvend effect zullen hebben op de lonen het bruto accres juist niet enorm zal stijgen? We laten dit risico ongewijzigd staan in de begroting. De vraag is immers of het Rijk daadwerkelijk het accres zal verhogen als de prijzen en lonen zo zullen stijgen. Een reëel scenario is dat het Rijk die stijging van het accres net als de volumegroei zal bevriezen met als argument dat gemeenten heel veel extra geld hebben ontvangen dat vanwege het bevriezen van de volumegroei niet teruggevraagd zal worden. Een bevriezing waar de VNG uiteraard snel mee heeft ingestemd vanwege die groei. 

(*) Brief VNG Akkoord bevriezing volume-accres 2022-2025, brief nr. TFI/U202200454 d.d. 21 juni 2022.

R02
Na vele onderzoeken is het resultaat van de herverdeling weliswaar verwerkt in de deze begroting o.b.v. de meicirculaire 2022 maar nog steeds niet ten volle omdat er een suppletie-uitkering is opgenomen aan de hand waarvan het maximale negatieve en positieve effect van de herverdeling wordt afgevlakt. Voor Landgraaf is na suppletie sprake van een negatief effect van ca. € 188 duizend (€ 5 per inwoner) in 2023 tot € 846 duizend (€ 22 per inwoner) in 2026. We hebben de maximale impact berekend door het verschil te nemen tussen de nu doorgevoerde gedempte korting per inwoner per jaar en de reguliere korting per inwoner die normaliter wordt doorgevoerd in cumulerende stapjes van € 15 per inwoner per jaar. De kans dat de suppletie-uitkering, die de dempende werking heeft op de herverdeling, wordt stopgezet zal toenemen in de toekomst. Daarom schatten we die kans in 2024 in als midden (50%) oplopend tot zeer hoog (100%) in 2026. Uiteindelijk resulteert vanaf 2025 de volledige korting van € 65 per inwoner in een nadeel voor Landgraaf van € 2,25 miljoen. Hiervan is in het huidige accres inmiddels € 846 duizend verwerkt vanaf 2025. Het opgenomen risicobedrag wijkt niet af van de kadernota 2023.

R03
We hebben een substantiële stelpost loon- en prijscompensatie opgenomen in de begroting. Een post van € 1,25 miljoen in 2023 en € 100 duizend in de jaren daarna. Een lichte vermindering t.o.v. de kadernota in 2024-2026 maar nog altijd een onorthodox hoge stelpost in 2023. Het risico is en blijft aanwezig dat het nog niet genoeg is in 2023 en dat de inflatie ook in 2024 e.v. veel hoger is dan normaal. Daarom een risicopost die gelijk is aan de omvang van de stelpost met de kans-inschatting van zeer hoog (100%).

R05
Honderd procent zekerheid over de daadwerkelijke ontvangst van de geraamde baat teruggave BTW-compensatiefonds is er natuurlijk niet. Wordt het fonds volledig benut dan krijgen gemeenten niets uit het compensatiefonds uitgekeerd. We mochten maximaal € 400 duizend ramen. We hebben i.t.t. de kadernota 2023 slechts € 100 duizend geraamd in de begroting. Het risico schatten we in als gemiddeld waardoor we slechts € 50 duizend opnemen als restimpact t.b.v. de berekening van de weerstandsbehoefte.

R06
Het onderscheid tussen de raming van de salarislasten van iedere functie op trede max en max-1 loopt op van ca. € 650 duizend in 2023 naar € 700 duizend in 2026.
Niet alle medewerkers zitten in hun max trede van hun functieschaal maar een grote meerderheid wel. Omdat we in 2020 hebben moeten bijramen en daarmee niet uitgesloten is dat we dit ook in de toekomst zullen moeten doen schatten we dit risico in op zeer hoog (100%) waardoor het volledige bedrag van de ingeschatte maximale impact zullen meenemen in de weerstandsbehoefte. Het opgenomen risicobedrag wijkt niet af van de kadernota 2023.

R12
Door de huidige onzekere ontwikkelingen op de energiemarkt en de lopende aanbesteding is op dit moment nog geen definitieve raming te geven over de daadwerkelijke hoogte van de energielasten vanaf 2023. Experts hebben een schatting gemaakt van de energielasten, gedateerd van 2 mei 2022. Verder zijn de bedragen inzake de overheidsheffingen op energie gebaseerd op de tarieven zoals bekend in mei 2022. Dat vormde de basis voor de risico-inschatting in de kadernota.  Inmiddels hebben we in het aanbestedingstraject een eerste indicatie ontvangen v.w.b. de nieuwe energielasten m.i.v. 2023 met de toevoeging dat we slechts variabele dagtarieven krijgen aangeboden. De lasten voor elektriciteit lijken t.o.v. 2022 te vervijfvoudigen van ca. € 240 duizend per jaar naar € 1,24 miljoen per jaar. De lasten voor gas gaan mogelijk verzesvoudigen van € 110 duizend naar € 640 duizend. Gecumuleerd een stijging van ca. € 350 duizend naar ca. € 1,9 miljoen. Een stijging van ruim € 1,5 miljoen. Dat is een stijging die ver uitgaat boven de structurele stelpost loon- en prijscompensatie maar in volle omvang wel incidenteel is. We nemen aan dat deze stijging in deze omvang geen structureel karakter heeft, rekening houdende met de versnelde verduurzaming van de samenleving. Reden om deze stijging vooralsnog vanuit reserves af te dekken en v.w.b. de kans dat deze lasten op gaan komen na 2024 de kans terug te brengen naar hoog (75%) aflopend naar gemiddeld (50%) in 2025 en nog maar laag (25%) in 2026. De opgenomen risicobedragen zijn dus afwijkend (groter) t.o.v. de kadernota 2023.

R16
Het regeerakkoord en de meicirculaire 2022 leiden tot een sterk verbeterde financiële positie van de gemeenten en een goede financiële basis in de periode tot en met 2025. Dit biedt mogelijk ook ruimte voor gemeenten om een tijdelijke financiële buffer op te bouwen, die verlichting kan bieden voor 2026.”
Dat schrijft minister H.G.J. Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in haar Contourennota. Echter vanaf 2026 is sprake van een afname van de groei van het accres en na 2026 komt in ieder geval voor Landgraaf het nadelig effect van de herverdeling ten volle op. Over de financiële positie van gemeenten na 2026 blijven grote zorgen bestaan. Veel van de extra middelen zullen vanaf dat jaar weer wegvallen door het stopzetten van de normeringssystematiek en de terugkeer van de opschalingskorting ter grootte van € 675 miljoen structureel. Voor Landgraaf minimaal een bedrag van € 1 miljoen structureel nadelig.  De minister biedt nu géén oplossing voor de financiële positie van de gemeenten vanaf 2026. Pas in september komt “de richting van de oplossing” daarvoor.
We nemen als maximale impact na 2026 daarom een bedrag op van ca. € 1 miljoen structureel. We schatten de kans dat deze impact op komt na 2026 in als zeer hoog (100%) omdat de voorgestelde oplossingen zoals vergroting van het eigen belastinggebied alleen effect sorteren als landelijk de belastingdruk wordt verlaagd. Alhoewel dit risico pas op lijkt te komen na 2026 en het laatste jaar van de meerjarenraming 2026 is, nemen we toch voor 2026 al een post op van € 1 miljoen.

R17
Er is een kleine kans dat een nog lopend bezwaar t.a.v. een geheven heffing uit 2013 leidt tot een terugbetaling. Gelet op de beperktheid van dit bedrag in samenhang met de kans dat dit aan de orde is hebben we dit als pm post opgenomen in de tabel.