2.1.1 Programma 1 - Veiligheid

Portefeuillehouder(s): 
J. Schrijen

Verantwoordelijke afdelingshoofden:
K. Keersmaekers (BCZ), W. Jongen (TenH) en T. Hanssen (BOR) 

• 110 Crisisbeheersing en brandweer
• 120 Openbare orde en veiligheid

Binnen het programma Veiligheid voeren we alle activiteiten uit waarmee we de openbare orde en veiligheid in Landgraaf (laten) verzorgen, handhaven en waar mogelijk verbeteren. Dit zijn zowel de lokale autonome taken alsook taken die we in regionaal, provinciaal of landelijk verband (waaronder de gemeenschappelijke regelingen) uitvoeren. Achtereenvolgens lichten we per taakveld de beleidsmatige speerpunten voor het komende begrotingsjaar toe.

Crisisbeheersing en brandweer

Veiligheidsregio Zuid-Limburg
Een deel van de openbare veiligheid betreft de crisisbeheersing bij incidenten en calamiteiten vanuit de Veiligheidsregio Zuid-Limburg. De Veiligheidsregio Zuid-Limburg is een samenwerkingsverband van de brandweer, de GHOR, de gemeenten en de politie. De gemeentelijke taak binnen de crisisbeheersing is de Bevolkingszorg (communicatie, publiekszorg en herstelzorg). De piketfunctionarissen, waarvan gemeente Landgraaf er acht heeft, voeren deze taak uit voor de gehele regio Zuid-Limburg.

Het beleidsplan, vastgesteld door het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio en gebaseerd op het vastgestelde risicoprofiel, heeft betrekking op alle taken van de Veiligheidsregio en geeft in een cyclus van vier jaar * de kaders die door de operationele partners worden uitgewerkt of uitgevoerd.
In 2022 is het risicoprofiel van kracht dat in 2019 is vastgesteld. Dit profiel is opgemaakt in nauwe samenwerking met de Veiligheidsregio Noord-Limburg. Qua risico’s en impact en waarschijnlijkheid is in de basis niets veranderd ten opzichte van het vorige profiel. Enkele incidenttypes zijn nader uitgesplitst en er zijn drie nieuwe types aan toegevoegd te weten: extreem geweld/terrorisme, extreme neerslag en grootschalige cyberaanval. 

* Juni 2019 is het nieuwe risicoprofiel vastgesteld door de Veiligheidsregio. 

Openbare orde en veiligheid

Bij de uitvoering op gebied van openbare orde en veiligheid zijn behalve de medewerkers van het cluster OOV van de afdeling BCZ ook de Buitengewoon Opsporingsambtenaren (BOA’s) en de toezichthouders van de afdeling Toezicht en Handhaving van de gemeente alsook de politie betrokken. De taken van de gemeentelijke functionarissen van Toezicht en Handhaving op terreinen als bouwtoezicht en milieutoezicht zijn in de desbetreffende andere programma’s van deze begroting ondergebracht. 

Hoewel we als gemeente een hoog ambitieniveau hebben op het gebied van OOV, moeten we constateren dat niet alle taken opgepakt kunnen worden met de huidige formatie. In 2022 wordt daarom ingezet op een uitbreiding van de formatie voor OOV.

Veiligheid
Op het gebied van integrale veiligheid heeft de gemeente de regierol en neemt een deel van de uitvoering (beheer en onderhoud in het openbaar domein) voor haar rekening. Ook incidenteel, zoals bij aanpak overlast gevende jeugdgroepen, overlast, verloedering en radicalisering, wordt met de partners integraal aan oplossingen gewerkt.

Op het gebied van “ondermijning” wordt de coördinatie verzorgd door de gemeente. Ondermijning maakt steeds nadrukkelijker onderdeel uit van de bestuurlijke en ambtelijke bemoeienis en aanpak van ongewenste zaken. Het vergaren en verrijken van informatie speelt daarbij nadrukkelijk een belangrijke rol. Door op dit onderwerp te investeren, zoals we hebben afgesproken in de Kadernota Integrale Veiligheid zijn we in twee jaar tijd van achterblijvende gemeente naar een voorbeeld van goed opgezette aanpak in de regio gegaan.

In het Veiligheidshuis Parkstad hebben we meerdere (proces)coördinerende taken ondergebracht. De rol, positie en taakstelling van het Veiligheidshuis Parkstad blijft punt van discussie, ook in mogelijke samenwerking met de andere Limburgse Veiligheidshuizen. De verbinding met het zorgveld heeft daarbij bijzondere aandacht. Het Veiligheidshuis speelt op dit vlak weliswaar een rol in de totale keten, maar we investeren bovenal zelf binnen de gemeente op continue verbetering van de samenwerking tussen het zorg en veiligheid. We zien de toegenomen complexiteit van casuïstiek waarbij vrijwel altijd sprake is van een combinatie van problemen op het gebied van psychisch/sociaal functioneren en grensoverschrijdend/strafbaar gedrag. De verbetering van de aanpak borgen we zowel bestuurlijk als ambtelijk door periodieke overleggen met portefeuillehouders en betrokken ambtenaren en door het oppakken van de daaruit voortvloeiende afspraken.

Toezicht en handhaving in het publieke domein krijgt alle aandacht door de inzet van onze BOA’s. Deze houden onder andere toezicht en handhaven op overlast door jeugd, woonoverlast, verwarde personen, vuurwerk, gebruik van alcohol en drugs etc. en wordt er regelmatig deelgenomen aan flexcontroles in het kader van de aanpak van ondermijning. Daarnaast worden alle meldingen en klachten afgehandeld. Steeds meer van deze meldingen en klachten vindt zijn oorzaak in burenruzie waarbij BOA’s veelvuldig zelf bemiddelen dan wel deze doorverwijzen naar Buurtbemiddeling. Verder vinden er jaarlijks een aantal projectgerichte acties plaats op de bekende kleine ergernissen zoals dumpafval, verkeershinder bij scholen en overlast door hondenpoep.

De samenwerking met de politie, met name de wijkagenten, die de laatste jaren is geïntensiveerd wordt verder doorgezet. Zo is er wekelijks een briefing waaraan naast de burgemeester medewerkers van Openbare orde en veiligheid, toezicht en handhaving en de politie deelnemen en waarin actuele casussen besproken worden en actie op wordt uitgezet. Daarnaast beschikken de wijkagenten over een flexplek bij de afdeling Toezicht en handhaving zodat de lijnen kort zijn hetgeen de samenwerking ten goede komt en is er afgelopen jaar met de politie een samenwerkingsconvenant ondertekend waarin is bepaald wie voor welke zaken verantwoordelijk is. Uitgangspunt daarbij is dat de politie verantwoordelijk is voor onder andere de handhaving van de openbare orde en de BOA’s voor de leefbaarheid in de wijk. Samenwerking met politie vindt verder plaats in het project Donkere Dagen Offensief, overlast door (hang)jongeren en de ketengerichte aanpak woninginbraken.

De extra controles bij woningen waarvan de bewoner met vakantie is, wordt ook in 2022 uitgevoerd.
Daarnaast vindt er samen met de brandweer toezicht plaats op de brandveiligheid en constructieve veiligheid bij met name evenementen. In het kader van de in 2019 getekende Bevoegdheidsconvenant. Handhaving in de natuur in de provincie Limburg zullen tenminste 2 handhavingsacties in het buitengebied plaatsvinden. Dit zal samen gebeuren met de boswachters van natuurmonumenten, BOA’s uit de omliggende gemeenten en de provincie en met politie. Daarnaast zullen onze Boa’s ook nog een aantal gerichte controles in het buitengebied uitvoeren.

 

 

  

We zien in de indicatoren een wisselende, maar overall wel stijgende trend. Hoewel Landgraaf veelal onder het Nederlands gemiddelde zit qua aantallen, is dit bij drugsdelicten (vallend onder ondermijnende criminaliteit) niet het geval. Het Nederlands gemiddelde schommelt tussen de 7 en 8 per 10.000 inwoners en in Landgraaf zit dit op 12 in 2020. Het aantal inbraken uit woningen kende een piek in 2019 en een halvering daarvan in 2020. Bij dit laatste zal covid-19 een rol hebben gespeeld, omdat mensen daardoor verhoudingsgewijs veel meer thuis zijn geweest. Opvallend is de stijging die gemeld wordt op het gebied van winkeldiefstallen. Of dit in verband staat (communicerende vaten) met de daling op het vlak van woninginbraken is niet helder, maar dat zou een verklaring kunnen zijn. Al zijn ook winkels in 2020 minder beschikbaar geweest vanwege de Covid-maatregelen. Er zijn ons geen opvallende signalen van winkeliers ter ore gekomen op dit vlak.

Meldingen/klachten melddesk 
Een duidelijke oorzaak van de stijging van de klachten en meldingen is niet te geven. Wel kan er worden gesteld dat het melden zeer laagdrempelig is en een van de oorzaken zal zijn. Het mondiger worden van de burger is iets dat al jaren geleden begonnen is. Daarnaast hoort de Corona-pandemie het afgelopen jaar ook tot de oorzaken. Mensen zitten thuis en zien en horen veel meer in en uit de omgeving dat anders nooit is opgevallen. Overigens valt het wel op dat mensen steeds minder van elkaar verdragen en accepteren en er steeds meer meldingen worden gedaan met burenruzie als feitelijke aanleiding.
 

  

Financiën totale programma

Voor een gedetailleerdere toelichting van alle mutaties in baten en lasten per taakveld verwijzen wij naar bijlage 2 (lasten en baten per taakveld).

  

 

GR Anti-discriminatievoorziening
De jaarlijkse gemeentelijke bijdrage voor de GR Anti-discriminatievoorziening wordt betaald aan de centrumgemeente Maastricht naar rato van het aantal inwoners. In 2022 wordt dit geraamd op € 16.174.

GR Veiligheidsregio Zuid-Limburg
De begroting van de GR Veiligheidsregio Zuid-Limburg is vastgesteld in de raadsvergadering van 27 mei 2021 onder raadsvoorstel 42. In vorenstaand overzicht zijn deze begrotingen geconsolideerd. 

  

De stichting Dierenbescherming voert voor de gemeente de zorgplicht uit voor gevonden dieren met een vermeende eigenaar binnen de gemeentegrens. Daarnaast adviseert de stichting de gemeente Landgraaf gevraagd en ongevraagd over het dierenwelzijn. De vergoeding voor de opvang van zwerfdieren aan stichting Dierenbescherming Limburg is conform de afspraken van art. 5 in de samenwerkingsovereenkomst 2012-2027. In 2022 wordt dit geraamd op € 25.590.

Aan de Stichting Slachtofferhulp Nederland, regio Zuid-Limburg, wordt een subsidie beschikbaar gesteld, op basis van het aantal inwoners per 1 januari van het jaar. In 2022 wordt dit geraamd op € 15.000.

Voor de begroting 2022 van het Veiligheidshuis is een bijdrage geraamd van € 105.570. Deze bedragen worden vastgesteld op basis van de goedgekeurde begroting van het Veiligheidshuis.

We onderkennen geen majeure risico’s in dit programma.